Κυριακή 23 Μαΐου
Επέτειοι: Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας Ανατ.: 06.07
Δύση: 20.42
Σελήνη 10 ημερών
1430 οι Βουργουνδοί συλλαμβάνουν τη Ζαν ντ Άρκ και αργότερα την πωλούν στους Άγγλους.
1618 η "Εκπαραθύρωση" απεσταλμένων του Πάπα από Προτεστάντες στην Πράγα, επισπεύδει την έναρξη του Τριακονταετούς Πολέμου.
1701 απαγχονίζεται ο διαβόητος Βρετανός κάπτεν Κιντ, για πειρατεία και φόνο.
1707 γεννιέται ο Σουηδός φυσιοδίφης, Κάρολους Λίνεους, ο οποίος ανέπτυξε την ορολογία για την ταξινόμηση των φυτών και των ζώων.
1785 σε επιστολή του, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος περιγράφει την τελευταία του ανακάλυψη, τα γυαλιά διπλής εστίασης, για πρεσβυωπία και για μυωπία.
1788 η Νότια Καρολίνα είναι η 8η Πολιτεία, που επικυρώνει το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών.
1790 γεννιέται ο Γάλλος εξερευνητής Ζιλ Ντιμόντ ντ Ουρβίλ, εξερευνητής του Ειρηνικού Ωκεανού, της Αυστραλίας, της Ν. Ζηλανδίας και της Ανταρκτικής.
1810 γεννιέται η Σάρα Μάργκαρετ Φούλερ, Αμερικανίδα δημοσιογράφος, κριτικός και υπέρμαχος των δικαιωμάτων της γυναίκας. Πέθανε σε ναυάγιο κατά την επιστροφή της στην Αμερική από την Ιταλία, το 1850.
1873 η πρώτη καρτ-ποστάλ αποστέλλεται από το Σαν Φρανσίσκο.
1878 η Κύπρος προσαρτάται στην Αγγλία, μετά από μυστική συμφωνία με την Τουρκία.
1883 γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός και παραγωγός Ντάγκλας Φέρμπανκς, πρωταγωνιστής σε ταινίες όπως "Το σημάδι του Ζορό" (1920) και "Οι Τρεις Σωματοφύλακες" (1921), δεινός ξιφομάχος. Πέθανε το 1939.
1886 πεθαίνει ο Λέοπολντ φον Ράνκε, ένας από τους σημαντικότερους Γερμανούς ιστορικούς του 19ου αιώνα, σε ηλικία 91 ετών.
1893 ιδρύεται ο Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος, το δεύτερο σημαντικότερο αθηναϊκό αθλητικό σωματείο, από 12 μέλη του Πανελληνίου ΓΣ που διαφωνούν με την πολιτική του προέδρου Ιωάννη Φωκιανού. Ήδη από τον Φεβρουάριο του ιδίου έτους έχει διαγραφεί ο Ν.Α. Κοτσελόπουλος, ενώ η διάσταση των απόψεων έχει αιτία το γεγονός ότι ο σύλλογος διοργανώνει αγώνες δαπανηρούς για λίγους εκλεκτούς θεατές, ενώ θα έπρεπε να απευθύνεται στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα.
1900 αρχίζει τη λειτουργία του στη Νέα Υόρκη το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press.
1901 στην Ιταλία, αυτοκτονεί ο δολοφόνος του βασιλιά Ουμβέρτου, Μπρέσι, ενώ περιμένει στο κελί του μελλοθανάτου την εκτέλεσή του.
1908 γεννιέται ο Αμερικανός φυσικός Τζον Μπάρντιν, συνεφευρέτης του τρανζίστορ.
1909 στις ΗΠΑ, το κοινό μένει άφωνο όταν η αστυνομία παρεμβαίνει και διακόπτει διάλεξη της Έμα Γκόλντμαν, που δηλώνει αναρχική.
1910 γεννιέται ο Αμερικανός Σκάτμαν Κρόδερς, ηθοποιός, τραγουδιστής και χορευτής, γνωστός για το ταλέντο του να τραγουδάει "σκατ", δηλαδή με φθόγγους χωρίς νόημα, κάτι που συνηθίζεται στη τζαζ μουσική.
1911 ψηφίζεται το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας.
1912 η Γερμανία ναυπηγεί το μεγαλύτερο πλοίο στον κόσμο, το Ιμπερατόρ, 50.000 τόνων, που δρομολογήθηκε στη γραμμή Αμβούργο-Αμερική.
1915 η Ιταλία συντάσσεται με τη Αντάντ κατά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την κήρυξη του πολέμου κατά της Αυστροουγγαρίας. Την ίδια μέρα στο Δυτικό Μέτωπο η 2η Βρετανική Στρατιά ανακόπτει τη γερμανική προέλαση στην Υπρ. Μέσα σε ένα μήνα, οι Γερμανοί έχουν χάσει 35.000 άνδρες, οι Βρετανοί 60.000 και οι Γάλλοι 10.000.
1922 ο Τζιν Τάνεϊ χάνει μετά από 15 γύρους από τον Χαρι Γκρεμπ στην μοναδική ήττα στην καριέρα του για την κατηγορία ελαφρών βαρών.
1923 στο Βέλγιο, ιδρύεται ο εθνικός αερομεταφορέας Sabena.
1929 εξαπλώνεται με τρομακτικούς ρυθμούς η λέπρα στην Αθήνα.
1931 υπογράφεται νέα ελληνογαλλική εμπορική συμφωνία και ρυθμίζεται το θέμα εισαγωγής ελληνικών κρασιών στη Γαλλία.
1933 γεννιέται η ηθοποιός της τηλεόρασης, Τζόαν Κόλινς, διάσημη από το ρόλο της Αλέξις στη σαπουνόπερα "Δυναστεία". Η Κόλινς έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο, σε ηλικία 9 ετών, στο "Κουκλόσπιτο" του Ίψεν.
1934 στη Λουϊζιάνα των ΗΠΑ, η αστυνομία σκοτώνει τους δυο γνωστούς ληστές και δολοφόνους Μπόνι Πάρκερ και Κλάιντ Μπάροου.
1937 πεθαίνει ο Αμερικανός μεγιστάνας και φιλάνθρωπος Τζον Ντ. Ρόκφελερ, σε ηλικία 98 ετών.
1940 ο Φράνκ Σινάτρα ηχογραφεί με την Ορχήστρα Τόμι Ντόρσι το "Ill Never Smile Again" το πρώτο από μια σειρά Νο 1 τραγούδια, που θα επιτύχει με αυτή την ορχήστρα.
1944 βρετανικά και αμερικανικά στρατεύματα ξεκινούν μεγάλη επίθεση από το Αντζιο της Ιταλίας.
1945 αυτοκτονεί ο Χάινριχ Χίμλερ, αρχηγός των SS. Την ίδια μέρα στη Βρετανία, με την κατάρρευση της πολεμικής κυβέρνησης συνασπισμού, ο πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ παραιτείται και προσφεύγει σε εκλογές, που θα γίνουν στις 5 Ιουλίου.
1949 ιδρύεται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία).
1951 γεννιέται ο Ανατόλι Καρπόφ, ο Ρώσος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι.
1952 στις ΗΠΑ, ο Πρόεδρος Τρούμαν δίνει διαταγή για την επιστροφή των σιδηροδρομικών γραμμών στους ιδιοκτήτες τους, μετά από την 21μηνη κατοχή του στρατού.
1954 η Ουγγαρία συντρίβει την Αγγλία στο Νεπ Στάντιον της Βουδαπέστης με 7-1 σε έναν αγώνα που η Αγγλία θέλει να πάρει την άτυπη ρεβάνς του 3-6 της 25/11/53 στο Γουέμπλεϊ.
1958 ο Μάο τσε Τουνγκ ανακοινώνει ότι, η Κίνα αφήνει πίσω της την αγροτική οικονομία για να βαδίσει προς την εκβιομηχάνιση.
1960 Ισραηλινοί απαγάγουν από την Αργεντινή και οδηγούν στο Ισραήλ τον ανώτατο αξιωματούχο των SS, Άντολφ Άιχμαν, υπεύθυνο για τη λεγόμενη "τελική λύση" του εβραϊκού ζητήματος και την εκδίωξη των Εβραίων, που ζούσαν σε εδάφη γερμανικής κατοχής.
1961 αρχίζει στη Θεσσαλονίκη η δίκη 10 ατόμων, που κατηγορούνται για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας.
1962 ξεκινάει η κατασκευή του υπόγειου σιδηρόδρομου στο Κεμπέκ του Καναδά.
1968 ορισμένες εφημερίδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης κυκλοφορούν χωρίς λογοκρισία.
1976 ο ΠΑΟΚ κατακτά το πρώτο του πρωτάθλημα στο ποδόσφαιρο νικώντας στην τελευταία αγωνιστική τον Εθνικό εκτός έδρας με 0-4.
1979 στη Βόννη, ο πρώην ναζιστής Καρλ Κάρστενς εκλέγεται Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
1982 ο Κόλιν Γουίλσον διανύει 294 μίλια με ιστιοσανίδα.
1983 η πολεμική αεροπορία της Νότιας Αφρικής βομβαρδίζει την πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης Μαπούτο, μετά την έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου στην Πρετόρια.
1986 η ΚΥΠ μετονομάζεται σε ΕΥΠ και "μετεξελίσσεται" σε πολιτική οργάνωση.
1992 στο Παλέρμο της Σικελίας, σκοτώνεται ο δικαστής Τζιοβάνι Φαλκόνε, διώκτης της μαφίας, όταν το αυτοκίνητο, που επέβαινε δέχθηκε βομβιστική επίθεση.
1993 στην Καμπότζη, περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι αγνοούν τις απειλές των Ερυθρών Χμερ και ψηφίζουν στις πρώτες ελεύθερες εκλογές, που είχαν να διεξαχθούν στη χώρα περισσότερο από δυο δεκαετίες.
1994 η Coca Cola εισβάλει και στην Αλβανία, μέσω του ιταλικού επιχειρηματικού ομίλου Φερούτσι, εγκαινιάζοντας το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής της.
1995 ανακοινώνεται επίσημα η κυκλοφορία της γλώσσας προγραμματισμού Java.
1996 υπογράφεται η σύμβαση για την κατασκευή της λεωφόρου Σταυρού-Ελευσίνας, για τη σύνδεση των δύο εθνικών οδών με το νέο αεροδρόμιο των Σπάτων.
1997 πολιτικές διαστάσεις παίρνει το θέμα των απόψεων του Γιώργου Παπανδρέου για το διαχωρισμό σκληρών και μαλακών ναρκωτικών.
1998 o Explorer I παύει να εκπέμπει σήμα. Πρόκειται για τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο της γης, ο οποίος εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στις 31 Ιανουαρίου 1958.
1999 ο Αμερικανός παλαιστής Όουεν Χαρτ πεθαίνει κατά τη διάρκεια αγώνα πυγμαχίας.
2002 πεθαίνει σε ηλικία 90 ετών, ο Σαμ Σνεντ, ένας από τους σημαντικότερους αθλητές του γκολφ στον κόσμο.
2003 γεννιέται το πρώτο κλωνοποιημένο ελάφι, ο Ντιούι, στην Κτηνιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Α&Μ του Τέξας.
2004 μεγάλος νικητής του 57ου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Κανών αποδεικνύεται το πολιτικό ντοκιμαντέρ "Φαρενάιτ 9/11" του Αμερικανού σκηνοθέτη Μάικλ Μουρ. Η αναγγελία της απονομής γίνεται δεκτή μέσω καταιγιστικών χειροκροτημάτων, ενώ ο σκηνοθέτης αφιερώνει την ταινία "στα παιδιά του Ιράκ και της Αμερικής " και "σε όλους όσοι υποφέρουν εξαιτίας μας". Το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής αποσπά το "Old Boy" του Παρκ Τσαν -γουκ (Νότια Κορέα).
Γεννησεις
1906: Ερρίκος Ίψεν, νορβηγός θεατρικός συγγραφέας. [θαν. 20/3/1828]
1934: Δρ. Ρόμπερτ Μουγκ, αμερικανός μηχανικός, δημιουργός μεταξύ άλλων και του σινθεσάιζερ. [θαν. 21/82005]
1943: Βίκυ Μοσχολιού, λαϊκή τραγουδίστρια. [θαν. 16/8/2005]
Θανατοι
1498: Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα, ιταλός ιερωμένος, πολέμιος της Αναγέννησης και δικτάτορας της Φλωρεντίας. Εκτελέστηκε με διαταγή του Πάπα Αλέξανδρου VI. [γεν. 21/9/1452]
1934: Μπόνι (Πάρκερ) [γεν. 1/10/1910] και Κλάιντ (Μπάροου) [γεν. 24/3/1909], διάσημο ζευγάρι παρανόμων. Σκοτώθηκαν σε μπλόκο της αστυνομίας στη Λουιζιάνα των ΗΠΑ.
1960: Ζορζ Κλοντ, γάλλος χημικός, που ανακάλυψε τον φωτισμό neon. [γεν. 24/9/1870]
Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας
Η Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Μαΐου. Είναι μία εκδήλωση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και αποκτά χρόνο με το χρόνο παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς η χελώνα αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες και απειλείται με εξαφάνιση. Στην Ελλάδα, τα φώτα της δημοσιότητας τραβούν οι θαλάσσιες χελώνες «Καρέτα-Καρέτα». Στη χώρα μας ωοτοκεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός της Μεσογείου και βρίσκεται υπό την απειλή της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Την προστασία των θαλάσσιων χελωνών στην Ελλάδα έχει αναλάβει εδώ και 25 χρόνια η μη κυβερνητική οργάνωση «Αρχέλων». Με τους εθελοντές της απ' όλο τον κόσμο, οργανώνει προγράμματα στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας των χελωνών (Ζάκυνθο, Πελοπόννησο, Κρήτη), με σκοπό τη μελέτη και προστασία τους.
Η οργάνωση διατηρεί από το 1994 «νοσοκομείο» θαλάσσιων χελωνών στη Γλυφάδα (3η Μαρίνα Γλυφάδας, πίσω από τη στάση του ΤΡΑΜ «Παλαιό Δημαρχείο») για την περίθαλψη και την επανένταξή τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Το Κέντρο είναι ανοιχτό για το κοινό τα Σαββατοκύριακα από τις 11 π.μ. έως τις 6 μ.μ.
