Σάββατο 13 Μαρτίου
Ανατ.: 06.47Δύση: 18.29
Σελήνη 28 ημερών
483 αναλαμβάνει καθήκοντα ο πάπας Ευτύχιος Γ. Στο αξίωμα παραμένει μέχρι και το 492.
874 τα οστά του Αγίου Νικηφόρου, συγγραφέα και Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης, θάβονται στην Εκκλησία των Αποστόλων, στην Κωνσταντινούπολη.
1138 ο καρδινάλιος Γρηγόριος χρίζεται αντιπάπας με το όνομα Βίκτωρ Δ , διαδεχόμενος τον Ανάκλειτο Β. Στο αξίωμα παρέμεινε μόλις δύο μήνες.
1497 ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ αφορίζει τον Τζιρολάμο Σαβοναρόλα, Δομινικανό ιερέα και κυβερνήτη της Φλωρεντία, γνωστό για το μένος του κατά της Αναγέννησης.
1568 στη Μάχη του Λανγκσάιντ, οι δυνάμεις της Μαρίας Στιούαρτ της Σκοτίας χάνουν από συμμαχία Σκοτσέζων Προτεσταντών υπό τον Τζέιμς Στιούαρτ, ετεροθαλή αδελφό της.
1607 ιδρύεται η πρώτη μόνιμη βρετανική αποικία στη Β. Αμερική, το Τζέιμστάουν στην Βιρτζίνια.
1619 πεθαίνει σε ηλικία 52 ετών ο Ρίτσαρντ Μπέρμπειτζ, σεξπηρικός ηθοποιός και συνιδιοκτήτης του Γκλόουμπ Θίατερ.
1639 το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ παίρνει το όνομα του από τον Πουριτανό ιερέα Τζον Χάρβαρντ, ευεργέτη του ιδρύματος.
1655 γεννιέται ο Ιννοκέντιος ΙΓ, πάπας από το 1721 έως το 1724.
1717 γεννιέται η αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας Μαρία Θηρεσία.
1733 γεννιέται ο χημικός Τζόζεφ Πρίστλεϊ, ο οποίος ανακάλυψε το χημικό στοιχείο οξυγόνο.
1741 γεννιέται ο Ιωσήφ Β, Ρωμαίος Αυτοκράτορας από το 1765 έως το θάνατό του, το 1790.
1764 γεννιέται ο Ερλ Γκρέι, πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας και κάτοχος της ομώνυμης συνταγής τσαγιού. Πέθανε το 1845.
1781 γεννιέται ο Γερμανός αρχιτέκτονας Καρλ Φρίντριχ Σίνκελ, ο πιο γνωστός εκφραστής του κλασικισμού στην Πρωσία.
1787 ο Άρθουρ Φίλιπ ξεκινάει από το Πόρτσμουθ της Αγγλίας με 11 πλοία γεμάτα κατάδικους, με σκοπό να ιδρύσει αποικία στην Αυστραλία.
1808 πεθαίνει σε ηλικία 59 ετών, ο Χριστιανός Ζ, βασιλιάς της Δανίας και της Νορβηγίας.
1830 το Εκουαδόρ (ο Ισημερινός) ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος.
1840 γεννιέται ο Γάλλος μυθιστοριογράφος Αλφόνς Ντοντέ. Πέθανε το 1897.
1842 γεννιέται ο Άγγλος συνθέτης σερ Άρθουρ Σάλιβαν, διάσημος για της κωμικές όπερες, που συνέθεσε από κοινού με τον σερ Γουίλιαμ Σ. Γκίλμπερτ.
1846 οι ΗΠΑ κηρύσσουν τον πόλεμο στο Μεξικό.
1848 εξέγερση των κατοίκων της Βιέννης τρέπει σε φυγή τον ως τότε πανίσχυρο υπουργό Εξωτερικών Μέτερνιχ, που το σκάει στην Αγγλία.
1854 διεξάγεται ο πρώτος αγώνας μπιλιάρδου στο Μάλκομ Χολ της Νέας Υόρκης.
1855 γεννιέται ο Αμερικανός αστρονόμος Πέρσιβαλ Λόουελ, γνωστός για την επιμονή του ότι, υπάρχουν κανάλια στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη.
1860 γεννιέται ο Αυστριακός συνθέτης Ούγκο Γουλφ, ο οποίος από το 1887 έως το τέλος της ζωής του, το 1903, νοσηλεύτηκε σε ψυχιατρικά ιδρύματα.
1864 γεννιέται ο Αλεξέι Τζόρτζεβιτς φον Τζολένσκι, Ρώσος ιμπρεσιονιστής ζωγράφος που έζησε στη Γερμανία.
1868 δικάζεται στις ΗΠΑ ο Πρόεδρος Αντριου Τζόνσον, ο πρώτος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, που προσάγεται σε δίκη.
1872 γεννιέται στην Κέρκυρα ο πεζογράφος Κωνσταντίνος Θεοτόκης, από τους κορυφαίους εκπροσώπους στη χώρα μας του ρεαλιστικού μυθιστορήματος.
1873 δημιουργείται η Φούτμπολ Ασοσιέσιον της Σκωτίας από εκπροσώπους 8 ομάδων στο ξενοδοχείο Dewars στην Γλασκώβη.
1878 διεξάγεται ο πρώτος κολεγιακός αγώνας γκολφ στον οποίο η Όξφορντ κερδίζει το Κέιμπριτζ.
1880 στο Νιού Τζέρσεϊ, ο Τόμας Έντισον πραγματοποιεί την πρώτη δοκιμαστική λειτουργία του ηλεκτροκίνητου σιδηροδρόμου.
1881 μία βόμβα σκοτώνει τον τσάρο Αλέξανδρο Β, σε ηλικία 63 ετών, στα χειμερινά ανάκτορα. Έναν ακριβώς χρόνο πριν είχε γλιτώσει από ανάλογη απόπειρα, όταν έκρηξη βόμβας σημειώθηκε στην τραπεζαρία του ίδιου ανακτόρου στην Αγία Πετρούπολη. Είναι αυτός, που έδωσε τέλος στον Κριμαϊκό Πόλεμο και κατάργησε τη δουλεία.
1882 γεννιέται ο Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης, Ζορζ Μπρακ, από τους πρωτοπόρους του κυβισμού, μαζί με τον Πικάσο.
1884 πεθαίνει σε ηλικία 75 ετών ο Σάιρους Χολ ΜακΚόρμικ, εφευρέτης της θεριστικής μηχανής.
1888 η Βραζιλία καταργεί με νόμο τη δουλεία.
1891 κάνει πρεμιέρα στο Λονδίνο το θεατρικό έργο του Ίψεν "Φαντάσματα", δέκα χρόνια μετά τη συγγραφή του, και εν μέσω σφοδρής κριτικής λόγω του θέματός του.
1894 ο Αγγλος Τζ.Τζ. Τζονστοουν εφευρίσκει τις πόρτες στα κουτιά εκκίνησης των αλόγων.
1900 στη Νότια Αφρική, ο στρατηγός Ρόμπερτς καταλαμβάνει το Μπλουμφοντέιν, κατά τη διάρκεια του πολέμου των Μπόερς.
1901 εγκαινιάζεται στο Παρίσι, από το Συνδικάτο του Τύπου, η έκθεση στη μνήμη του ζωγράφου, γλύπτη και σχεδιαστή, Ονορέ Ντομιέ.
1903 υποβάλλεται στην ελληνική Βουλή η σύμβαση για το μονοπώλιο της σταφίδας.
1906 πεθαίνει η Σούζαν Αντερσον, σουφραζέτα, που αγωνίστηκε για τα δικαιώματα του ανθρώπου και της γυναίκας.
1907 γεννιέται η Βρετανίδα συγγραφέας της "Ρεβέκκας" Δάφνη ντι Μοριέ. Πολλά από τα έργα της όπως "Τα πουλιά" και το "Jamaica Inn", έχουν μεταφερθεί με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη. Πέθανε το 1989.
1911 γεννιέται ο Λ. Ρον Χάμπαρτ, ο ιδρυτής της Σαϊεντολογίας.
1912 ιδρύεται ο πρόδρομος της σημερινής βρετανικής αεροπορίας (RAF), η Royal Flying Corps (RFC).
1913 γεννιέται ο Τζιλ Έβανς, μουσικός της τζαζ, γνωστός για τη συνεργασία του με τον Μάιλς Ντέιβις. Πέθανε το 1988.
1914 γεννιέται ο Αμερικανός πυγμάχος Τζο Λιούις, παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών. Στην καριέρα του σημείωσε 68 νίκες και 3 ήττες. Πέθανε το 1981.
1916 πεθαίνει σε ηλικία 57 ετών ο Σόλομ Αλεχάιν, Ρωσοεβραίος συγγραφέας, ο πρώτο που έγραψε παιδική λογοτεχνία στα γίντις. Το διάσημο μιούζικαλ "Ο βιολιστής στη στέγη" βασίζεται σε ήρωα βιβλίων του, τον Τέβιε.
1918 παρουσιάζονται τα πρώτα αμερικανικά γραμματόσημα για μεταφορά της αλληλογραφίας αεροπορικώς, κοστίζουν 24 σεντς και απεικονίζουν ένα αεροπλάνο.
1919 η Βρετανία ανακοινώνει ότι, τα γερμανικά υποβρύχια θα έπρεπε να πουληθούν και τα κέρδη να μοιραστούν στους Συμμάχους.
1921 η Μογγολία κηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Κίνα.
1922 η Άγκυρα δεν δέχεται το σχέδιο της ανακωχής, πριν η Ελλάδα εκκενώσει τη Σμύρνη και τη Θράκη.
1923 γεννιέται ο Τζιμ Τζόουνς, ιδρυτής της αίρεσης "Ναός των Ανθρώπων". Το 1978, ο ίδιος και τα μέλη της αίρεσης αυτοκτόνησαν.
1925 στο Τενεσί των ΗΠΑ, απαγορεύεται δια νόμου να διδάσκεται η δαρβινική θεωρία της Εξέλιξης.
1927 γεννιέται ο Αμερικανός σκηνοθέτης, Χέρμπερτ Ρος. Μεταξύ άλλων έχει σκηνοθετήσει και την επιτυχία "Ανθισμένες Μανόλιες".
1929 συλλαμβάνονται οι ληστές των κειμηλίων της μονής Αγίας Λαύρας.
1930 ο Γάλλος αεροπόρος Ζαν Μερμόζ αρχίζει να εκτελεί τακτικά δρομολόγια μεταφοράς ταχυδρομείου από το Παρίσι στη Βραζιλία.
1931 η ΔΟΕ, με πρόεδρο τον κόμη Ενρί Μπεγιέ Λατούρ του Βελγίου, ο οποίος διαδέχθηκε τον Πιερ ντε Κουμπερτέν αποφασίζει να αναθέσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο με σκοπό την επανασύνδεση της Γερμανίας με τον υπόλοιπο κόσμο έπειτα από τον A Παγκόσμιο Πόλεμο.
1933 οι τράπεζες στις ΗΠΑ ανοίγουν ξανά, μετά το κλείσιμο που είχε επιβληθεί με προεδρική εντολή.
1935 πρωτοεισάγονται στη Μεγάλη Βρετανία οι εξετάσεις για τη χορήγηση άδειας οδήγησης ΙΧ.
1937 γεννιέται ο Καναδός συγγραφέας, Ρος Καριέρ.
1938 πεθαίνει σε ηλικία 50 ετών ο Νικολάι Ιβάνοβιτς Μπουκάριν, Σοβιετικός πολιτικός και διανοούμενος. Το 1906 συντάχθηκε με τους Μποσελβίκους και πέντε χρόνια αργότερα εξορίστηκε από τη Ρωσία.
1939 γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Χάρβει Καϊτέλ, διάσημος για τις ερμηνείες του σε ταινίες όπως το "Ρεζερβουάρ Ντογκς", "Πάλπ Φίκτιον" και "Μαθήματα Πιάνου".
1940 κάνει πρεμιέρα η ταινία "The Road to Singapore" με τους Μπομπ Χόουπ, Μπινγκ Κρόσμπι και Ντόροθι Λαμούρ, η πρώτη από μία σειρά επτά ταινιών.
1941 γεννιέται ο Λατίνος Ρίτσι Βάλενς, μουσικός της ροκ ν ρολ , δημιουργός του διάσημου "Λα Μπάμπα". Το 1959, σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα στην Αιόβα μαζί με τους συνάδελφούς του Μπάντι Χόλι και Τζ . Π. Ρίτσαρντσον.
1943 γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα στη Β. Αφρική παραδίδονται στις Συμμαχικές Δυνάμεις.
1944 το Λονδίνο απαγορεύει τα ταξίδια μεταξύ Ιρλανδίας και Βρετανίας, μετά την άρνηση της ιρλανδικής κυβέρνησης να εξορίσει διπλωμάτες του Άξονα, που βρίσκονται εντός των συνόρων της.
1945 πεθαίνει σε ηλικία 50 ετών ο μουσικός της τζαζ, Τάμπι Χολ, ο οποίος συνεργάστηκε και με τον θρύλο Λουίς Αρμστρονγκ .
1947 γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας του φανταστικού, Στίβεν Ρ. Ντόναλντσον.
1949 γεννιέται στη Ν. Υόρκη η διάσημη σοπράνο Τζούλια Μιχένες.
1950 γεννιέται ο Γουίλιαμ Χολ Μέισι, Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης, γνωστός από το ρόλο του στην ταινία "Φάργκο" των αδελφών Κοέν, όπου και προτάθηκε για Όσκαρ για την ερμηνεία του.
1951 ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος βρίσκεται στην Αθήνα, όπου θα κατατοπιστεί για τις ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με το Κυπριακό.
1952 σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα ανακαλύπτονται στην Κόρινθο.
1953 η Κίνα προσκαλεί το Σοβιετικό ηγέτη Νικίτα Χρουστσόφ να επισκεφθεί το Πεκίνο.
1954 γεννιέται η Βαρόνη Αμος, η πρώτη έγχρωμη που έγινε μέλος του βρετανικού υπουργικού συμβουλίου.
1956 γεννιέται η δύο φορές βραβευμένη με Έμμυ Αμερικανίδα ηθοποιός, Ντάνα Γουέλς Ντιλένι.
1957 το FBI συλλαμβάνει τον Τζίμι Χόφα πρόεδρο του συνδικάτου των εργατών, και τον κατηγορεί για δωροδοκία.
1958 κάνει πρεμιέρα στη Λουϊζιάνα το φιλμ "Ένα μακρύ, καυτό καλοκαίρι", με πρωταγωνιστές τους Πολ Νιούμαν, ο οποίος βραβεύτηκε για την ερμηνεία του στις Κάννες, Τζόαν Γούντγουορντ και Όρσον Γουέλς. Την ίδια χρονιά οι Νιούμαν και Γούντγουορντ ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου.
1960 γεννιέται ο μπασίστας των Ιρλανδών U2, Άνταμ Κλέιτον.
1961 στα 79 του χρόνια ο διάσημος Ισπανός ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο παντρεύεται το 37χρονο μοντέλο του Ζακλίν Ροκ, στη Νίκαια της Γαλλίας.
1962 ο Αμερικανός Πρόεδρος Κένεντι διαβεβαιώνει τον ελληνικό λαό για την υποστήριξη της Αμερικής.
1964 στη Γαλλία, ο στρατηγός Ντε Γκολ συναντά τον Πρόεδρο της Αλγερίας Αχμέντ Μπεν Μπελά.
1965 πεθαίνει σε ηλικία 88 ετών, ο Φαν Στίλιαν Νόλι, Αλβανός επίσκοπος, ποιητής αλλά και πρωθυπουργός της χώρας του για σύντομο χρονικό διάστημα.
1967 δοκιμάζεται για πρώτη φορά οχτάγωνο ριγκ για την αποφυγή τραυματισμών στις γωνίες.
1969 στην Ελλάδα αναθεωρούνται οι αποφάσεις των εκτάκτων στρατοδικείων από την 21η Απριλίου και μετά.
1970 η Καμπότζη διατάσσει το Ανόι και τους Βιετκόγκ να αποσυρθούν.
1971 δύο εκρήξεις βομβών, μία έξω από τα γραφεία της εφημερίδας "Εστία" και η άλλη στα γραφεία της "ΕΣΣΟ", προκαλούν ζημιές όχι όμως και θύματα.
1972 η Βρετανία αποκαθιστά τις διπλωματικές της σχέσεις με την Κίνα μετά από 22 χρόνια, αποσύροντας ταυτόχρονα τον πρόξενο της από την Ταϊβάν.
1973 19 κράτη αρχίζουν συνομιλίες στη Βιέννη με σκοπό τη μείωση του αριθμού των στρατευμάτων στην Ευρώπη.
1974 εγκαινιάζεται το αεροδρόμιο "Σαρλ ντε Γκολ" του Παρισιού.
1975 πεθαίνει ο βραβευμένος με Νόμπελ, το 1961, Γιουγκοσλάβος συγγραφέας Ίβο Αντριτς.
1976 η Ευρώπη "δημιουργεί" το πρώτο (λογιστικό) νόμισμά της. Ονομάζεται ECU (Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα), δεν κυκλοφορεί στη φυσική του μορφή, αλλά αποτελεί τον πρόδρομο το Ευρώ.
1978 καθιερώνεται επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, η 35ετία για όλους τους εργαζόμενους, με πλήρη σύνταξη στα 58 χρόνια.
1979 η Επιτροπή Ελέγχου Πυρηνικών Εγκαταστάσεων των ΗΠΑ δίνει εντολή να διακόψουν τη λειτουργία τους πέντε πυρηνικά εργοστάσια.
1981 στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, σημειώνεται η πρώτη δολοφονική απόπειρα εναντίον του πάπα Ιωάννη Παύλου B από τον Τούρκο "γκρίζο λύκο" Μεχμέτ Αλί Αγκτζά.
1985 η αστυνομία της Φιλαδέλφεια πραγματοποιεί έφοδο στα γραφεία της εξτρεμιστικής ομάδας MOVE, κατά την οποία σκοτώνονται 11 μέλη της.
1987 λήγει ο τελικός Κυπέλλου Κυπελλούχων στο ΟΑΚΑ, Άγιαξ-Λοκομοτίβ Λειψίας 1-0, με σκόρερ τον Μάρκο βαν Μπάστεν.
1989 ο Θωμάς Μαύρος γίνεται ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στην Α Εθνική κατηγορία με το εύστοχο κτύπημα πέναλτι στον αγώνα Απόλλων Θεσσαλονίκης - ΑΕΚ και φτάνει τα 234 γκολ. Στην περίοδο 1978 - 79 θα ανακηρυχθεί δεύτερος σκόρερ Ευρώπης με 31 γκολ.
1990 αυτοκτονεί σε ηλικία 87 ετών ο Αυστριακός Μπρούνο Μπέτελεχάιμ, παιδοψυχολόγος και ψυχίατρος, που εισήγαγε θεωρία για τον αυτισμό, μη αποδεκτή σήμερα.
1991 στην Κράινα, στο δημοψήφισμα, που έχει χαρακτηριστεί παράνομο από την Κροατία, το 90% των Σέρβων ψηφίζει υπέρ της προσάρτησης στη Σερβία και της διαφύλαξης της ενότητας της Γιουγκοσλαβίας.
1992 για πρώτη φορά τρεις αστροναύτες περπατούν συγχρόνως στο φεγγάρι, με σκοπό την επιδιόρθωση του διαστημόπλοιου Intelsat-6 από το αμερικανικό σκάφος Endeavour. Η βόλτα τους διαρκεί 8 ώρες και 29 λεπτά.
1993 αρχίζει το 46ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Κανών, με την επίσημη γαλλική συμμετοχή "Η εποχή που προτιμώ" του Αντρέ Τεσινέ.
1994 στις ΗΠΑ, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γούντι Άλεν χάνει τη δίκη στο Εφετείο για την κηδεμονία του γιου του Σάτσελ.
1995 ισχυρός σεισμός 6,6 Ρίχτερ συγκλονίζει την περιοχή μεταξύ Κοζάνης και Γρεβενών, με αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρότατες ζημιές σε δεκάδες σπίτια και να τραυματιστούν 15 άτομα.
1996 την αποφυλάκιση των χουντικών ζητά στη Βουλή ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
1997 στη Ρωσία, η Βουλή απαγορεύει οριστικά την επιστροφή των έργων τέχνης, που κατέσχεσε στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ο Κόκκινος Στρατός στη Γερμανία.
1998 πεθαίνει σε ηλικία 78 ετών ο Γουίλιαμ Ρόναλντ Ράιντ, Καναδός χρυσοχόος, γλύπτης και καλλιτέχνης.
1999 πεθαίνει σε ηλικία 97 ετών ο Τζιν Σάραζεν, διάσημος πρωταθλητής του γκολφ.
2003 το επιστημονικό περιοδικό Nature αναφέρει ότι, στην Ιταλία βρέθηκαν ίχνη ανθρώπου, που στεκόταν όρθιος στα πίσω άκρα του, στην Ιταλία, ηλικίας 350.000.
Γεννησεις
1849: Περικλής Πανταζής, ζωγράφος, ένας από τους πρώτους έλληνες ιμπρεσιονιστές, που καταξιώθηκε κυρίως στο Βέλγιο. [θαν. 25/1/1884]
1913: Λάμπρος Κωνσταντάρας, ηθοποιός. [θαν. 28/6/1985]
1943: Αντρέ Τεσινέ, γάλλος σκηνοθέτης.
Θανατοι
1965: Θεοφάν Στίλιαν Νόλι, γνωστότερος ως Φαν Νόλι, αλβανός, επίσκοπος και πολιτικός, που πρωτοστάτησε στην ίδρυση του αλβανικού κράτους. [γεν. 6/1/1882]
1975: Ίβο Άντριτς, γιουγκοσλάβος συγγραφέας. Βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1961. [γεν. 9/10/1892]
1996: Κριστόφ Κισλόβσκι, πολωνός σκηνοθέτης του κινηματογράφου. («Μπλε, άσπρη και κόκκινη ταινία») [γεν. 27/6/1941]
