Πέμπτη 11 Μαρτίου
Γιορτάζουν: Σωφρόνιος Επέτειοι: Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού
Ανατ.: 06.50
Δύση: 18.27
Σελήνη 26 ημερών
222 δολοφονείται ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ηλιογάβαλος σε ηλικία 19 ετών από Πραιτοριανούς φρουρούς.
1302 ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα ενώνονται με τα δεσμά του γάμου, σύμφωνα με το Σαίξπηρ.
1544 γεννιέται ο Ιταλός αναγεννησιακός ποιητής Τορκουάτο Τάσο. Πέθανε σε έσχατη αθλιότητα το 1594.
1669 εκρήγνυται η Αίτνα προκαλώντας το θάνατο 15.000 ανθρώπων.
1702 κυκλοφορεί η πρώτη αγγλική καθημερινή εφημερίδα, με το όνομα "Daily Courant".
1818 εκδίδεται το μυθιστόρημα "Φρανκενστάιν" ή "Ο Σύγχρονος Προμηθέας", από την μόλις 21 ετών Μαίρη Σέλλεϊ.
1819 γεννιέται ο Γάλλος χορογράφος Μαριούς Πετιπά.
1822 κηρύσσεται στη Χίο η επανάσταση. Είκοσι μέρες αργότερα η Σφαγή της Χίου θα συγκλονίσει τον κόσμο.
1851 στο θέατρο La Fenice της Βενετίας κάνει πρεμιέρα η όπερα του Τζουζέπε Βέρντι "Ριγκολέτο".
1876 γεννιέται ο Αμερικανός συνθέτης Carl Ruggles. Πεθαίνει τον Οκτώβριο του 1971.
1887 γεννιέται ο Αμερικανός σκηνοθέτης κινηματογράφου Ραούλ Ουόλς.
1899 γεννιέται ο βασιλιάς της Δανίας Φρειδερίκος Ε, ο πατέρας της Άννας-Μαρίας, τέως βασίλισσας της Ελλάδας.
1901 στη Γαλλία, εγκαινιάζεται το μετρό του Παρισιού.
1915 γεννιέται ο συγγραφέας Χανς Πέτερ Κέλερ.
1916 γεννιέται ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Χάρολντ Ουίλσον.
1917 ο στρατηγός Μοντ, με στρατεύματα 50.000 Βρετανών και Ινδών, εισχωρεί στη Βαγδάτη, συλλαμβάνοντας 9.000 Τούρκους αιχμαλώτους.
1919 γεννιέται ο μουσικός και συνθέτης Μέρσερ Έλιγνκτον.
1921 γεννιέται ο Αργεντινός βιρτουόζος του μπαντονεόν και συνθέτης Άστος Πιατσόλα.
1923 σε τραγικό ναυάγιο στο Σαρωνικό, βυθίζεται το ρυμουλκό Αλέξανδρος Ζ, με αποτέλεσμα να πνιγούν περισσότεροι από 150 αξιωματικοί και ναύτες.
1927 ανοίγει στη Νέα Υόρκη το θέατρο Ρόξι.
1931 πεθαίνει ο Γερμανός σκηνοθέτης του βωβού κινηματογράφου Φρίντριχ Μούρναου, σκηνοθέτης της ταινίας "Νοσφεράτου".
1935 στην Κούβα, επιβάλλεται στρατιωτικός νόμος λόγω επέκτασης των απεργιακών κινητοποιήσεων.
1938 ο Χίτλερ εξαναγκάζει τον αιχμάλωτο του καγκελάριο της Αυστρίας Κούρτ Σούσνιγκ να παραιτηθεί, ενώ την ίδια νύχτα, οι γερμανικές φάλαγγες κυριεύουν τη χώρα του, χωρίς να πέσει τουφεκιά.
1939 ένας ιδιώτης δίνει 600.000 δολάρια για να αγοράσει τον πίνακα "Τζουλιάνο των Μεδίκων", το μοναδικό πίνακα του Ραφαέλ, που βρέθηκε σε ιδιωτική συλλογή.
1941 το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψηφίζει το νόμο περί δανεισμού και εκμίσθωσης, ύστερα από πρόταση του Προέδρου Ρούσβελτ. Ξεκινά έτσι ο ποταμός της βοήθειας σε όσους εξακολουθούν να μάχονται τον Άξονα.
1942 η Βραζιλία κατάσχει ιδιοκτησία του Άξονα, έναντι αποζημίωσης για τη βύθιση εμπορικών πλοίων.
1945 κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, πεζοναύτες των ΗΠΑ αποβιβάζονται στο Μιντανάο των Φιλιππίνων.
1950 γεννιέται ο Αμερικανός τραγουδιστής της τζαζ Μπόμπι Μακφέριν.
1955 πεθαίνει από συγκοπή καρδιάς, βλέποντας λεηλατημένο το εργαστήριο του από κλέφτες, ο τιμημένος με Νόμπελ (1945), Σκωτσέζος σερ Αλεξάντερ Φλέμινγκ, σε ηλικία 74 ετών.
1960 από το Ακρωτήρι Κανάβεραλ εκτοξεύεται σε τροχιά γύρω από τον ήλιο ο "Pioneer 5".
1961 δημιουργείται η συμφωνική ορχήστρα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ).
1964 στην Καμπότζη, ταραχές σημειώνονται κατά τη διάρκεια αντιαμερικανικών και αντιβρετανικών διαδηλώσεων.
1970 πεθαίνει ο Αμερικανός συγγραφέας αστυνομικών διηγημάτων Ερλ Στάνλεϊ Γκάρντνερ.
1971 στην Ινδία, η Ιντίρα Γκάντι κερδίζει την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.
1973 στην Πορτογαλία, δυο πολεμικά αεροσκάφη επιτίθενται κατά στρατιωτικών εγκαταστάσεων στη Λισσαβόνα, σε μια προσπάθεια να ανατρέψουν την αριστερή στρατιωτική κυβέρνηση.
1978 Παλαιστίνιοι σκοτώνουν στη λεωφόρο Τελ Αβίβ- Χάιφα 34 Ισραηλινούς.
1981 σεισμός 5,6 Ρίχτερ συγκλονίζει την Ήπειρο, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άνθρωποι και να καταστραφούν 50 χωριά.
1985 στην ΕΣΣΔ, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εκλέγεται Πρόεδρος, μετά τον θάνατο του Κονσταντίν Τσερνιένκο. Ο 54χρονος Γκορμπατσόφ είναι το νεότερο μέλος του Πολιτικού Γραφείου.
1989 η τρομοκρατική οργάνωση "Επαναστατική Αλληλεγγύη" αναλαμβάνει την ευθύνη της βομβιστικής επίθεσης σε γαλλική τράπεζα στο Κολωνάκι.
1990 η Λιθουανία ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση.
1991 επιβάλλεται απαγόρευση της κυκλοφορίας στις γειτονιές των μαύρων της Νότιας Αφρικής μετά το θάνατο 49 ατόμων κατά τη διάρκεια συγκρούσεων μεταξύ αντίπαλων πολιτικών ομάδων.
1992 στο ινδικό κρατίδιο του Πουντζάμπ, εξτρεμιστές Σιχ εκτελούν 16 άτομα, στη διάρκεια επιδρομής σε κλωστοϋφαντουργείο, αμερικανικών συμφερόντων.
1993 εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας πρέπει να θεωρηθούν οι συστηματικοί βιασμοί γυναικών στην πρώην Γιουγκοσλαβία, τονίζουν σε απόφασή τους οι Ευρωβουλευτές
1994 ο χριστιανοδημοκράτης Εντουάρντο Φρέι εκλέγεται Πρόεδρος της Χιλής.
1995 στο Πεκίνο της Κίνας, ανοίγει το πρώτο σχολείο, όπου θα γίνονται συζητήσεις γύρω από το σεξ και τις ερωτικές σχέσεις.
1996 τους 500 φτάνουν οι νεκροί από την επιδημία μηνιγγίτιδας που πλήττει τη Μπουργκίνα Φάσο.
1997 ο 35χρονος σοσιαλιστής οικονομολόγος Μπασκίμ Φίνο διορίζεται νέος πρωθυπουργός της Αλβανίας.
1998 ανακοινώνεται επίσημα η λήξη της αποστολής του διαστημικού οχήματος Pathfinder στον πλανήτη Άρη.
1999 παραιτείται ο Όσκαρ Λαφοντέν από πρόεδρος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας και υπουργός Οικονομικών. Οι αγορές αντιδρούν με κατακόρυφη άνοδο των δεικτών στα χρηματιστήρια.
2003 ορίζεται εντολοδόχος πρωθυπουργός ο ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εξελέγη βουλευτής στις επαναληπτικές εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν στις 9/3 στο νομό Σίιρτ της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Ο Ερντογάν είχε καταδικαστεί σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών το 1998 με την κατηγορία της αναμόχλευσης θρησκευτικού μίσους και είχε χάσει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
2004 το ρολόι παγώνει στις 7:39 το πρωί, την ώρα που σημειώνονται οι πρώτες εκρήξεις στο σιδηροδρομικό σταθμό Ατότσα της Μαδρίτης. Ακολουθούν αλλεπάλληλες, σφοδρότατες εκρήξεις στους σταθμούς του Ελ Πόζο και της Σάντα Εουχένια. Η Ισπανία αιμορραγεί. Την ημέρα που θα μείνει στην ιστορία ως η "11η Σεπτεμβρίου" της Ευρώπης, 192 άνθρωποι σκοτώνονται και περισσότεροι από 1.000 τραυματίζονται. Αμέσως, περισσότερα από 1.000 άτομα συγκεντρώνονται στο κέντρο της Μαδρίτης, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα τυφλά τρομοκρατικά χτυπήματα που συγκλόνισαν την ισπανική πρωτεύουσα. Την επόμενη ημέρα, τουλάχιστον 2 εκατομμύρια Ισπανοί διαδηλώνουν σιωπηρά. Επίσημη άρνηση της ευθύνης για το μακελειό από την ΕΤΑ, την ώρα που οι υποψίες στρέφονται στην Αλ Κάιντα.
Γεννησεις
1921: Άστορ Πιατσόλα, αργεντινός συνθέτης και βιρτουόζος του μπαντονεόν. [θαν. 4/7/1992]
1922: Κορνήλιος Καστοριάδης, έλληνας φιλόσοφος, που αποδεχόταν τον Μαρξ και απέρριπτε το μαρξισμό. [θαν. 26/12/1997]
1950: Μπόμπι Μακφέριν, αμερικανός τραγουδιστής της τζαζ.
Θανατοι
1955: Αλεξάντερ Φλέμινγκ, άγγλος γιατρός που ανακάλυψε την πενικιλίνη. [γεν. 6/8/1881]
1978: Σοφία Βέμπο, τραγουδίστρια και ηθοποιός. [γεν. 1910]
2004: Ρένος Αποστολίδης, φιλόλογος, λογοτέχνης και δημοσιογράφος. («Πυραμίδα '67», «Κριτική του Μεταπολέμου», «Κλειδιά», «Κατηγορώ») [γεν. 2/3/1924]
Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού
Από το 2006 η δεύτερη Πέμπτη κάθε Μαρτίου καθορίστηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Εταιρεία Νεφρολογίας και τη Διεθνή Ένωση Νεφρολογικών Ιδρυμάτων για να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με τη Χρόνια Νεφροπάθεια.
Τα νεφρά (δύο τον αριθμό στον ανθρώπινο οργανισμό) είναι ζωτικής σημασίας όργανα για την υγεία του ανθρώπου, καθώς κάθε μέρα φιλτράρουν περίπου 200 λίτρα αίματος για να αποβάλουν περίπου 2 λίτρα από άχρηστες ουσίες και περιττό νερό. Όταν τα νεφρά χάνουν βαθμιαία τη λειτουργική τους ικανότητα, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για Χρόνια Νεφροπάθεια.
Η χρόνια νεφροπάθεια είναι μία συνήθης ασθένεια, επικίνδυνη, αλλά ιάσιμη εφόσον αντιμετωπισθεί έγκαιρα. Διαφορετικά, οι επιπλοκές στην υγεία του ανθρώπου μπορεί να τον οδηγήσουν στο θάνατο. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει υπολογίσει ότι ένας στους δέκα ανθρώπους πάσχουν από κάποιας μορφής νεφρική βλάβη, ενώ 36 εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους τα επόμενα δέκα χρόνια από τον συνδυασμό της χρόνιας νεφροπάθειας και ασθενειών που σχετίζονται με την καρδιά και τις αρτηρίες. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη μπορούν να μειώσουν τους θανάτους κατά 2% ετησίως.
Αλεξάντερ Φλέμινγκ 1881 – 1955
Ο βιολόγος Αλεξάντερ Φλέμινγκ γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου του 1881, σ' ένα μικρό αγρόκτημα του Λόκφιλντ της Σκοτίας. Ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά της οικογένειας.
Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πολυτεχνείο του Λονδίνου το 1897, βρήκε μια δουλειά γραφείου, όπου παρέμεινε ως το 1901, οπότε αποφάσισε να σπουδάσει Ιατρική στο Νοσοκομείο «St. Mary». Τα επόμενα χρόνια εργάστηκε ως βοηθός στην ερευνητική ομάδα του Άλμροθ Ράιτ, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη βακτηριολογία.
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ της Μ. Βρετανίας και της Αγγλίας, ο Φλέμιγκ κατατάχθηκε στο ιατρικό σώμα του βασιλικού στρατού. Εργάστηκε για την ανάπτυξη μιας θεραπείας που θα μείωνε τους θανάτους στρατιωτών από τις διάφορες μολύνσεις, υποστηρίζοντας ότι τα αντισηπτικά δεν ήταν αρκετά αποτελεσματικά. Ωστόσο, το εγχείρημά του απορρίφθηκε, κυρίως λόγω έλλειψης κονδυλίων.
Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φλέμινγκ επέστρεψε στο νοσοκομείο «St. Mary» και στις 15 Σεπτεμβρίου του 1928 έκανε τυχαία τη μεγάλη ανακάλυψη. Λίγο πριν καταστρέψει έναν δοκιμαστικό σωλήνα με την καλλιέργεια κάποιων βακτηριδίων, παρατήρησε ότι είχε αναπτυχθεί ένα είδος μπλε μούχλας, που φάνηκε να είναι σε θέση να σκοτώσει τους επιβλαβείς μικροοργανισμούς. Μια σειρά πειραμάτων απέδειξε αργότερα τα συμπεράσματά του και οδήγησε στην ανακάλυψη της πενικιλίνης. Δυστυχώς, η έρευνά του έπρεπε να σταματήσει, καθώς δεν κατόρθωσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον της ιατρικής κοινότητας.
Το έργο του ολοκλήρωσαν άλλοι επιστήμονες στα τέλη της δεκαετίας του '30, οπότε αμερικανικές και βρετανικές φαρμακοβιομηχανίες άρχισαν τη μαζική παραγωγή πενικιλίνης. Το νέο φάρμακο χρησιμοποιήθηκε ευρέως στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, για την αντιμετώπιση πολλών μολύνσεων.
Όταν ο Φλέμινγκ βραβεύτηκε το 1945 με το Νόμπελ Ιατρικής δήλωσε ταπεινά: «Η φύση δημιούργησε την πενικιλίνη. Εγώ απλώς τη βρήκα». Στην πραγματικότητα, η ανακάλυψή του έφερε τα πάνω κάτω στη σύγχρονη ιατρική, αφού άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία πολλών αντιβιοτικών και την αντιμετώπιση δεκάδων ασθενειών.
Σοφία Βέμπο 1910 – 1978
Η Έφη Μπέμπο, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε το 1910 στην Καλλίπολη της Ανατολικής Θράκης. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στην Τσαριτσάνη του νομού Λάρισας και κατόπιν στο Βόλο, όπου οι γονείς της εργάστηκαν ως καπνεργάτες.
Ξεκίνησε την καλλιτεχνική της πορεία τυχαία το 1930, τραγουδώντας σ' ένα ζαχαροπλαστείο της Θεσσαλονίκης για να συνεισφέρει οικονομικά στο σπίτι της. Τρία χρόνια αργότερα κατέβηκε στην Αθήνα, όπου προσελήφθη από τον θεατρικό επιχειρηματία Φώτη Σαμαρτζή στο «Κεντρικόν», προκειμένου να συμμετάσχει στην επιθεώρηση «Παπαγάλος 1933». Την ίδια περίοδο υπέγραψε και το πρώτο της συμβόλαιο στη δισκογραφική εταιρία Columbia, ερμηνεύοντας ερωτικά τραγούδια της εποχής και λόγω της ιδιαίτερης μπάσας φωνής της η καταξίωση δεν άργησε να έρθει.
Με την κήρυξη του πολέμου το 1940 ανέλαβε την εμψύχωση των ελλήνων στρατιωτών στο μέτωπο με πατριωτικά και σατυρικά τραγούδια, ενώ πρωταγωνίστησε σε επιθεωρήσεις που προσάρμοζαν το θέμα τους στην πολεμική επικαιρότητα. Όταν τα ναζιστικά στρατεύματα εισήλθαν στην Αθήνα φυγαδεύτηκε στη Μέση Ανατολή, όπου συνέχιζε να τραγουδά για τα εκεί ελληνικά και συμμαχικά στρατεύματα. Έγινε σύμβολο του έθνους, ταύτισε το όνομά της με το αλβανικό έπος και χαρακτηρίστηκε «Τραγουδίστρια της Νίκης».
Το 1949 απέκτησε δική της θεατρική στέγη στο Μεταξουργείο. Σε μια εποχή που θέατρα έκλειναν και μετατρέπονταν σε κινηματογράφους, η Βέμπο επανέφερε την επιθεώρηση, ανεβάζοντας έργα που διατήρησαν ζωντανή την παράδοση της λαϊκής σάτιρας και καθιέρωσαν τους μεγάλους κωμικούς μας. Ταυτόχρονα, έβαλε τα θεμέλια μιας καινούριας εποχής για το ελληνικό τραγούδι, λανσάροντας το «αρχοντορεμπέτικο».
Όλα αυτά τα χρόνια, η Σοφία Βέμπο διατηρούσε δεσμό με τον συγγραφέα και στιχουργό Μίμη Τραϊφόρο, με τον οποίο παντρεύτηκε τελικά το 1957.
Το 1959 πρωταγωνιστεί στην κινηματογραφική ταινία «Στουρνάρα 288», όπου υποδύεται μια διάσημη τραγουδίστρια που ξεχάστηκε από τους θαυμαστές της κι εργαζόταν ως καθηγήτρια πιάνου. Είχε προηγηθεί η συμμετοχή της το 1955 στην κλασσική «Στέλλα» και το 1938 στην «Προσφυγοπούλα», όπου είχε κάνει και το ντεμπούτο της στη μεγάλη οθόνη.
Στα μέσα της δεκαετίας του '60 άρχισε να αραιώνει τις θεατρικές εμφανίσεις της και στις αρχές της επόμενης δεκαετίας αποσύρθηκε οριστικά. Την περίοδο 1967-1974 συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα. Τη βραδιά του «Πολυτεχνείου» άνοιξε το σπίτι της κι έκρυψε φοιτητές, τους οποίους αρνήθηκε να παραδώσει όταν η ασφάλεια χτύπησε την πόρτα της.
Πέθανε στις 11 Μαρτίου του 1978 και η κηδεία της μετατρέπεται σ' ένα πάνδημο συλλαλητήριο.
